Soldaat Cornelis Gerardus Rutten

Dienstplichtig Soldaat 3-III-8RI 3e sectie
Geboren 15 juni 1913 te Wijchen
Gesneuveld 11 mei 1940 op de Grebbeberg (op zijn grafsteen staat 13 mei)
Begraven Militair Ereveld Grebbeberg Rij 5 graf 2
Woonplaats ten tijde van sneuvelen; Nieuweweg Wijchen
Bron: Cor Rutten (zoon), Vivienne Rutten (kleindochter)

Cees, zoon van Frans Rutten en Antonetta Cornelia van Dreumel. Echtgenoot van Allegonda Cornelia (Gon) Toonen en broer van Antonetta Jacoba Rutten en Petrus Franciscus Rutten. Woonde aan de Nieuweweg te Wijchen.
De vrouw van Cees was zwanger van hun tweede kindje een zoon, Cor, toen hij sneuvelde.
Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren:
– Petronella Antonetta Johanna (Nel) Rutten, geboren 3 maart 1939 te Wijchen
– Cornelis Franciscus Antonius (Cor) Rutten, geboren 15 augustus 1940 te Wijchen (heeft zijn vader nooit gekend maar wel iedere dag gemist.)

Allegonda Cornelia Toonen trouwde, na het sneuvelen van Cees, met haar zwager, de broer van Cees, te weten Petrus Franciscus Rutten geboren op 7 juli 1915 te Wijchen.
Uit dit huwelijk kwamen 5 kinderen:
– Antonnetta Petronella Johanna Rutten, geboren 2 januari 1943 te Wijchen
– Antonius Franciscus Cornelis Rutten, geboren 17 februari 1946 te Wijchen
– Theodorus Henricus Maria Rutten, geboren 18 augustus 1947 te Wijchen
– Petrus Albertus Rutten, geboren 26 juli 1949 te Wijchen
– Franciscus Theodorus Maria Rutten, geboren 16 november 1950 te Wijchen

Het geboortehuis van Cees.

Enkele jaren voor de oorlog ontmoet Cees zijn toekomstige vrouw Gon Toonen. Hun eerste echte date is 6 weken na hun eerste ontmoeting.

Ze spreken af om naar de kermis in Wijchen te gaan. Ze trouwen en krijgen op 3 maart 1939 een dochtertje, Petronella Antonetta Johanna (Nel), In datzelfde jaar, in augustus, krijgt Cees een oproep om zich te melden.

Hij wordt, net als 300.000 anderen, gemobiliseerd. Een zware periode voor Cees en Gon daar hij alleen maar in de weekenden naar huis mag mits hij geen wachtdiensten heeft. Wanneer hij met Gon praat over zijn wellicht toekomstige inzet geeft hij aan “niet op de Duitsers te willen schieten, ze hadden hem tenslotte niets gedaan”. Rond december 1939 raakt Gonda weer zwanger ,hun tweede kindje, zoon Cor, wordt in augustus 1940 verwacht.

Ieder afscheid op zondag gaat gepaard met de nodige tranen bij Gon. Afscheid nemen valt haar zwaar. Dat gaat zo door tot mei 1940. Dan neemt Cees voor de laatste keer afscheid van Gon en zijn dochtertje,

Ditmaal was het Cees die huilend afscheid neemt alsof hij wist dat dit de laatste keer was dat hij zijn dochtertje en Gon zou zien.

In 1933 moest Cees voor zijn nummer in dienst. Hij kwam terecht bij het 8e Regiment Infanterie Cees is Rooms Katholiek en gaat met regelmaat op zondag naar de Kerkdienst van het Regiment. Hiervoor heeft Cees een getuigschrift gekregen. Deze is nu in het bezit van zijn zoon Cor.

Na zijn dienstplichttijd gaat Cees als burger weer aan de slag tot hij, net als 300.000 anderen, vanaf 28 augustus 1939 gemobiliseerd wordt in de omgeving van Rhenen.

 Legering in een omgebouwd leslokaal ergens in Rhenen 1939-1940. Cees Rutten is de 2e van links helemaal achteraan met bril.

                            

Cor, de zoon van Cees en zijn dochter Vivienne de kleindochter van Cees vertellen het verhaal van zijn vader en haar opa die ze nooit gekend hebben.

Ondanks dat Cor zijn vader nooit gekend heeft raakt hij nog steeds geëmotioneerd wanneer hij, na bijna 83 jaar, over zijn vader vertelt. Je merkt aan alles dat hij zijn vader vreselijk gemist heeft en nog steeds mist tot op de dag van vandaag. (17-7-2023) Bij Cor thuis ligt alles klaar voor ons gesprek. Foto’s, boeken, aantekeningen en wellicht zijn grootste bezit de medaille en oorkonde van zijn vader.

Al deze herinneringen koestert hij met heel zijn hart.
Cor laat o.a. een getuigenverklaring zien waaruit blijkt, dat sergeant Driessen, de sectiecommandant, op 11 mei de witte vlag had uitgestoken op de stelling achter boerderij, “De Heijmaten”, ten teken van overgave. Deze witte vlag werd door Soldaat J.H. Rutten uit Groesbeek weer neergehaald met de woorden “we vechten door zolang als er leven is”, waarna het gevecht nog zeker anderhalf uur verder ging.

De stelling werd door de Duitsers onder vuur genomen waarbij Soldaat Dirk van Breemen een schot in zijn hoofd kreeg en later door de Duitsers is afgevoerd naar de Duitse hulpverbandpost Maria Hoeve waar hij op 17 mei is gevonden. Cees werd ook getroffen en ligt, terwijl de Duitsers de stelling overmeesterden, gewond in de stelling. Een andere soldaat hield zich dood in de nissen van de stelling toen de Duitsers deze innamen wellicht omdat hij zag dat Cees, ondanks zijn verwonding, zich over wilde geven terwijl hij zijn handen opstak ter overgave en hij zonder pardon alsnog werd doodgeschoten. Cees sneuvelde in zijn stelling die hij kort daarvoor nog verdedigde.

Vervolgens is de rest van de groep, acht man, afgevoerd naar de rand van de boomgaard waar zij vervolgens zonder pardon zijn geëxecuteerd.

Ze zijn 18 mei teruggevonden in de boomgaard van de boerderij Heijmaten. Ze waren allemaal door het hoofd geschoten. Pouwels is teruggevonden terwijl hij Rutten uit Groesbeek nog omklemd hield. Sergeant Driessen was, ondanks een kogel in zijn hoofd nog in leven.
Cees Rutten “sneuvelde” samen met nog 8 andere soldaten van zijn sectie op 11 Mei 1940 in de voorpostenstrook Noord van de Straatweg in de stelling en boomgaard van de boerderij Heijmaten, gelegen op de hoek van het zandpad dat op de Haarweg uitkomt.

Zij lagen in de boomgaard en in de stelling van de groep van sergeant Driessen (3e sectie van 3-III-8 R.I.). Ze werden gevonden op 18 Mei 1940 en zijn op dezelfde dag nog begraven op het huidige Ereveld. Sergeant Driessen is op 11 mei zwaargewond afgevoerd naar het Diaconessenziekenhuis te Arnhem waar hij alsnog, op 13 mei, aan zijn verwondingen overleed. Hij werd op 14 mei in Arnhem in een algemeen graf begraven op de Moscowa begraafplaats maar is in 1970 herbegraven op de Grebbeberg en ligt nu tussen “zijn” mannen op het Ereveld.

Na de oorlog krijgt Cor, die timmerman is, een klus aangeboden in Nijmegen. Terwijl hij aan belt doet een man de deur open die, als hij Cor ziet, lijkbleek wegtrekt. In Cor ziet hij het evenbeeld van Cees Rutten. Wat blijkt; dhr Kocht heeft samen met Cees op de Grebbeberg gevochten en was getuige van het hele voorval in de stelling van Sergeant Driessen en het sneuvelen van Cees. Of dhr. Koch de soldaat is die zich dood heeft gehouden is niet bekend maar hoe groot is de kans dat je jaren na de oorlog, Cor was inmiddels al volwassen, een van de overlevenden tegen komt die het hele relaas over je vader en het lot van zijn sectie weet te vertellen.

Zonder deze ontmoeting zou het lot van Cor’s vader voor altijd een raadsel zijn gebleven.

In 1983 is een documentaire opgenomen “hoe dood zijn onze doden” waarin het verhaal van Cees en zijn familie, van na de oorlog, wordt verteld. Ook de twee overlevenden uit zijn groep doen hun verhaal. Uit hun hand komt ook de latere getypte getuigenverklaring van april 1998.
Het getuigenverslag uit 1998 van de 2 overlevenden Koch en ???? van de Groep van Sergeant Driessen: (zie ook Jan Pouwels)

Gon en de twee overlevenden van de sectie van Cees (1983) afbeeldingen uit de documentaire “hoe dood zijn onze doden”